Teheran (Perzisch: تهران, Tehran, uitspraak [tʰehˈɾɒːn]) is de hoofdstad van Iran en tevens de hoofdplaats van de provincie Teheran. Ze ligt in het noordelijke gedeelte van het land aan de voet van de Elboers. Tijdens de census van 2011 had de stad Teheran meer dan acht miljoen inwoners. Tezamen met de voorsteden wordt in het stedelijk gebied een inwoneraantal van ruim 13 miljoen geschat.
Stad (shahr) in Iran | ||
---|---|---|
Situering | ||
Provincie (ostān) | Tehrān | |
Sharestan | Tehrān | |
Coördinaten | 35° 42′ NB, 51° 25′ OL | |
Algemeen | ||
Oppervlakte | 730 km² | |
Inwoners (2011) | 8.154.051 | |
Hoogte | 900 - 1.830 m | |
Overig | ||
Website | tehran.ir | |
Foto's | ||
Teheran met op de achtergrond het Elboers-gebergte | ||
|
Geografie
Teheran ligt op een hoogte variërend van ongeveer 1100 meter in het zuidelijke gedeelte van de stad tot 1750 meter in het noordelijke gedeelte van de stad.
Teheran heeft een landklimaat met grote temperatuurverschillen tussen zomer en winter. De zomers zijn droog en heet. De gemiddelde temperatuur voor de maand juli ligt boven de dertig graden. De winters zijn koud, met temperaturen rond het vriespunt. In de winter valt geregeld sneeuw in de stad.
Teheran kent een groot aantal straten met aan weerszijden oude platanen, wat de stad de bijnaam 'Plataanstad' gaf in de geschiedenis.
Geschiedenis
Teheran wordt voor het eerst vermeld in de elfde eeuw v.Chr., maar archeologische opgravingen hebben aangetoond dat de eerste bewoners zich zo rond 3000 v.Chr. vestigden. Teheran was vroeger een van de dorpen van de grote, oude stad Rey. Pas vanaf de zeventiende eeuw ontwikkelde Teheran zich tot een echte stad.
, de stichter van de Kadjaren-dynastie, koos Teheran in 1788 als de hoofdstad van Iran. De tweede sjah van de Kadjaren, , die de basis legde voor een Perzische culturele renaissance, liet mooie en grote paleizen optrekken in Teheran. Onder zijn regering vestigden zich vele ambachtslieden en kooplieden uit oudere Perzische centra als Kashan, Isfahan, Shiraz en Tabriz in de nieuwe hoofdstad.
Teheran tegenwoordig
De bevolking is overwegend jong en hoog opgeleid, hoewel vrij veel (hoogopgeleide) jongeren door de zeer slechte economische omstandigheden de stad verlaten en zich elders in de wereld vestigen.
Onder andere door de grootte, de slechte verkeerssituatie, het sterk verouderde wagenpark en zijn ongunstige ligging, kampt de stad met een enorme luchtvervuiling. Teheran behoort in dit opzicht tot de vijf meest vervuilde steden ter wereld en het gebeurt niet zelden dat scholen sluiten vanwege smogalarm. In 2000 opende de metro van Teheran die op sommige trajecten een alternatief biedt voor het drukke wegverkeer. Het netwerk heeft anno 2010 drie lijnen, een lengte van meer dan vijftig kilometer en bestaat uit 52 stations.
Bestuurlijke indeling
North: District 1: • Čizar • Dar Abad • Darake • Darband • Džamaran • Elahije • Farmanije • Gejtarije • Nobonjad • Tadžriš • Zafaranije District 2: • Farahzad • Giša • Punak-e Bahtari • Sadat Abad • Sadegije • Šahrak-e Garb • Šahrak-e Žandarmeri • Tarašt • Tovhid District 3: • Darus • Davudije • Ehtijarije • Golhak • Vanak • Žordan District 5: • Bulvar-e Firdusi • Džanat Abad • Ekbatan • Punak District 6: • Amir Abad • Aržantin • Jusef Abad • Park-e Lale | East: District 4: • Hak Sefid • Hakimije • Lavizan • Ozgol • Pasdaran • Resalat • Šams Abad • Šemiran No • Tehranpars • Zargande District 7: • Abas Abad • Behdžat Abad • Emam Hosein • Sabalan District 8: • Moalem • Narmak • Samangan District 13: • Dušan Tape • Niru Havaji • Teheran No District 14: • Čaharsad Dastgah • Dulab • Esfahanak • Horasan • Sad Dastgah | Center: District 10: • Berjanak • Haft Čenar • Salsabil District 11: • Dohanijat • Laškar • Monirije • Šejh Hadi District 12: • Baharestan • Bazar-e Tehran • Firdusi • Gorgan • Park-e Šar • Pič-e Šemiran District 17: • Emamzade Hasan • Hazane Falah • Kale Morgi | South: District 15: • Afsarije • Bisim • Havaran • Kijanšar • Masudije • Moširije District 16: • Ali Abad • Bag-e Azari • Hazane Boharae • Jahči Abad • Nazi Abad District 19: • Abdol Abad • Hava Niruz • Nemat Abad District 20: • Dovlat Abad • Džavanm.-e Kasab • Ebn-e Babavejh • Hazrat-e Abdol-Azim • Sizdah-e Aban | West: District 9: • Džej • Sar-Asjab District 18: • Čahar Bari • Jaft Abad • Šad Abad • Šahrak-e Vali-Asr • Tolid Daru District 21: • Iran Hodro • Tehransar • Vardavard District 22: • Bag-e Hadž-Sejf • Kan • Kuj-e Sazman-e Barname • Parc Čitgar • Pejkanšar • Stadium-e Azadi • Šahrak-e Češme • Šahrak-e Rah-Ahan |
Teheran is onderverdeeld in 22 gemeentelijke districten, elk met zijn bestuurlijke centrum.
Binnen deze 22 districten liggen de volgende grote wijken:
, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , etc.
Bouwwerken
Beroemd zijn de bazaar in het zuiden van de stad waar een keur aan producten kan worden gekocht, het voormalige paleis van de sjah, alsmede de vele parken die de stad telt.
Moderne bouwwerken zijn onder andere de Borj-e Milad en de Azadi-toren op het Azadi-plein.
Toerisme
In Teheran zijn meerdere culturele bezienswaardigheden.
- Een replica van de Pauwentroon van de Perzische sjahs is te vinden in het Golestan Paleis.
- Enkele bekende Teheranse musea zijn het Nationaal Museum van Iran, het , het , het Tapijtenmuseum, het , het en het .
- Het heeft werken van kunstenaars als Van Gogh, Pablo Picasso en Andy Warhol. Deze collectie van schilderijen is nog geselecteerd door de voormalige keizerin Farah Diba.
- Teheran is ook de plaats waar de worden bewaard. Deze collectie bestaat uit een set van kronen en tronen, ongeveer 30 tiara's, talrijke aigrettes, juweel-beslagen zwaarden en schilden, een grote hoeveelheid kostbare losse edelstenen, waaronder de grootste collecties van smaragden, robijnen en diamanten in de wereld en de originele Pauwentroon. Het bevat ook andere objecten die door de sjahs van Iran tijdens het 2500-jarig bestaan van het Iraanse koninkrijk zijn verzameld. De collectie is nog steeds te zien in de in Teheran.
Media
- Press TV, een Engelstalige internationale nieuwszender
Stedenband
- Verenigde Staten: Los Angeles
- Verenigde Staten: New York
- Canada: Toronto
- Canada: Vancouver
- China: Peking
- Verenigd Koninkrijk: Londen
- Turkije: Istanboel
- Cuba: Havana
- Zuid-Korea: Seoel
- Zuid-Afrika: Pretoria
- Rusland: Moskou
- Wit-Rusland: Minsk
- India: New Delhi
- Afghanistan: Kabul
- Verenigde Arabische Emiraten: Dubai
- Libanon: Beiroet
- Australië: Sydney
Bekende inwoners van Teheran
Geboren
- Bahá'u'lláh (1817-1892), de stichter van het Baha'i-geloof
- Subh-i-Azal (1831-1912), religieus leider
- Naser ed-Din Kadjar (1831-1896), sjah van Perzië
- Abdul-Baha (1844-1921), leraar en leider van het Baha'i-geloof
- Mohammad Reza Pahlavi (1919-1980), laatste sjah van Perzië/Iran
- (1928), Frans schilder, auteur en liedjestekstschrijver
- Ali Mirzaei (1929-2020), gewichtheffer
- Forough Farrokhzad (1935-1967), dichteres en filmmaakster
- Shahnaz Pahlavi (1940), prinses van Iran
- Barbet Schroeder (1941), filmregisseur
- Abdulkarim Soroush (1945), filosoof
- (1948), Frans filmregisseur en scenarist
- Shohreh Aghdashloo (1952), actrice
- Rakhshan Bani-Etemad (1954), filmmaker
- Azar Nafisi (1955), schrijfster, vrouwenactiviste
- (1957), Senior Vice President Apple Inc.
- Mohammad Javad Zarif (1960), diplomaat, hoogleraar en politicus
- Farah Karimi (1960), Nederlandse politica (Tweede Kamerlid GroenLinks)
- Reza Pahlavi (1960), kroonprins van Iran (in ballingschap)
- Khosrow Hassanzadeh (1963-2023), beeldend kunstenaar
- (1963), senior adviseur Google
- Farahnaz Pahlavi (1963), prinses van Iran (in ballingschap)
- Nasrin Sotoudeh (1963), advocate en mensenrechtenverdedigster
- Shaun Toub (1963), acteur
- Philippe Blasband (1964), Belgische schrijver en theatermaker
- Afshin Ellian (1966), hoogleraar
- Ali-Reza Pahlavi (1966-2011), prins van Iran
- Reza Abedini (1967), grafisch ontwerper en kunstcriticus
- Mehrdad Oskouei (1969), filmmaker
- Azam Ali (1970), zangeres
- Leila Pahlavi (1970-2001), prinses van Iran
- Maz Jobrani (1972), acteur, filmproducent, scenarioschrijver en komiek
- Reza Shahroudi (1972), voetballer
- Sander Terphuis (1972), Nederlands-Iraans jurist
- Vahid Hashemian (1976), voetballer
- Mehdi Mahdavikia (1977), voetballer
- Arash (1978), zanger
- Ali Karimi (1978), voetballer
- Omid Abtahi (1979), Amerikaans acteur
- Arian Moayed (1980), acteur
- Sami Yusuf (1980), zanger
- Nasim Pedrad (1981), (stem)actrice
- Nassim Soleimanpour (1981), toneelschrijver
- Dominic Rains (1982), Amerikaans acteur
- Golshifteh Farahani (1983), actrice en pianiste
- Andranik Teymourian (1983), voetballer
- RBDjan (1984), Nederlands-Armeens rapper
- Ehsan Hadadi (1985), atleet
- Baran Kosari (1985), actrice
- Behrang Safari (1985), voetballer
- Ashkan Dejagah (1986), voetballer
- Ardalan Esmaili (1986), Iraans-Zweeds acteur
- Farzad Hatami (1986), voetballer
- Anna Nooshin (1986), modeblogger
- Sevdaliza (1987), Iraans-Nederlands basketbalster en zangeres
- Mandana Karimi (1988), actrice
- Arash Vakili (1990), beachvolleyballer
- Mohammad Reza Khanzadeh (1991), voetballer
- Rouzbeh Cheshmi (1993), voetballer
- Farzad Bonyadi, professionele pokerspeler
- , performance kunstenaar en dichter
- , voetballer
- , presentatrice
- , acteur
- , ondernemer
- , schrijver en literatuurwetenschapper
- , psychiaters en filmmaker
- , ondernemer
- , actrice, schrijver en producer
- , correspondent
- , kledingontwerper
- , religieus geleerde
- , filmregisseur en filmproducent
- , een slachtoffer van zuuraanvallen
- , schrijver
- Hadi Saei Bonehkohal, Olympisch Taekwondo-kampioen
- , voetballer
- , Ayatollah en auteur
- , regisseur en scenarioschrijver
- Shamsia Hassani (1988), kunstenares
Overleden
- Farrokhroo Parsa (1922-1980), arts, pedagoog en eerste vrouwelijke minister van een Iraanse regering
Galerij
- Op de berg Tochal ten noorden van Teheran bevinden zich 5 grote skigebieden
- Satellietfoto van de stad
- Azadi-stadion met 100.000 zitplaatsen
- Niavaran Paleis in Noord Teheran
Zie ook
- Iran van A tot Z
Externe links
- (ar) Metro van Teheran
- (en) Metro van Teheran
- (en) Beschrijving bij Iranchamber.com
Panorama
- Iran Statistical Yearbook (nr 2.10): Resultaat van de Census 1390 (24/10/2011).
wikipedia, wiki, boek, boeken, bibliotheek, artikel, lezen, downloaden, gratis, gratis downloaden, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, foto, muziek, lied, film, boek, spel, spelletjes, mobiel, telefoon, Android, iOS, Apple, mobiele telefoon, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, Web, computer